شهاب همایونی
   در سال جهاد اقتصادی، جهادی‌ترین وزارتخانه اقتصادی کشور همچنان در بند واردات بی‌رویه گرفتار ماند تا مشخص شود که حمایت از تولید داخلی در بخش کشاورزی در برنامه‌ریزی‌های دولت همچنان در حد شعار باقی مانده است و هنوز در بر همان پاشنه‌ای می چرخد که پیش از این.
   روزگاری از بخش کشاورزی به عنوان محور توسعه و ضامن استقلال اقتصادی کشور یاد می‌شد اما اکنون ضعف مدیریت‌ها در این بخش کار را بدانجا رسانده است که همه ساله شاهد شکسته شدن رکوردهای جدیدی در رشد واردات محصولات کشاورزی به کشور و افزایش وابستگی ها در این بخش به خارج هستیم.
   اگر در روزگاری نه چندان دور از واردات یک میلیارد دلاری روغن و یا وابستگی شش میلیون تنی گندم به خارج به عنوان سرشکستگی بخش کشاورزی یاد می‌شد اما هم اکنون در سایه مدیریت‌های ضعیف و شلختگی تصمیم‌گیری‌های این بخش، واردات محصولات کشاورزی به مرز 10 میلیارد دلار می‌رسد.
   اگر تا چند سال پیش، برنامه ریزی‌ها در بخش کشاورزی بر محور خودکفایی در محصولات راهبردی نظیر گندم، روغن، برنج، شکر، محصولات علوفه ای و ... تنظیم می‌شد، اما امروز شاهد آن هستیم که بازار داخلی محصولات کشاورزی انباشته از کالاهای وارداتی است و روند موجود نشان می‌دهد که نباید دست‌کم در کوتاه مدت امید چندانی به بهبود وضعیت کنونی داشته باشیم.
   در چنین شرایطی، مسوولان وزارت جهاد کشاورزی گویا علاقه ای به اطلاع رسانی و شرح آنچه که بر بخش کشاورزی می‌رود، ندارند و در واقع، عملکرد مدیران این بخش نیز مجالی برای دفاع و صحبت کردن درباره آن باقی نمی‌گذارد پس چه بهتر که درهای این وزارتخانه همچنان به روی رسانه‌ها بسته بماند.
   وزارت جهادکشاورزی که در ابتدای سال 90 و به دنبال تصمیمی که هیچ توجیه منطقی برای آن عنوان نشد، از ساختمان شیشه‌ای بلوار کشاورز نقل مکان کرد و معاونت‌ها و کارکنان آن به صورت جزایر جداگانه در ساختمان‌های متعددی پراکنده شدند، در تمام طول این سال نتوانست عملکرد مناسبی از خود ارایه دهد و گزارش‌های ارایه شده از سوی سایر منابع اطلاعاتی رسمی نیز نشان از آن دارد که بخش کشاورزی روزگار خوشی را تجربه نمی‌کند.
   تازه‌ترین گزارش ارایه شده از سوی گمرک ایران درخصوص وضعیت صادرات و واردات کالاهای غیر نفتی کشور در سال 90، نشان می‌دهد که مجموع ارزش واردات کالاهای کشاورزی با احتساب محصولات صنایع غذایی در این سال به 9 میلیارد و 811 میلیون و 921 هزار و 280 دلار رسید که این رقم حدود 700 میلیون دلار در مقایسه با سال 89 افزایش یافته است.
   در سال گذشته ارزش واردات غلات به کشور با 85/31 درصد رشد در مقایسه با سال پیش از آن، به دو میلیارد و 977 میلیون و 436 هزار و 78 دلار رسید که خود به تنهایی حدود 30 درصد واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی را شامل می شود و این در حالی است که چنانچه برنامه‌های راهبردی خودکفایی در محصولات کشاورزی با بی‌توجهی مدیران بخش کشاورزی مواجه نمی‌شد، ایران اکنون در ردیف چند کشور معدود صادرکننده غلات در جهان قرار داشت.
   براساس آمار ارایه شده از سوی گمرک، در میان 10 کالای عمده وارداتی کشور در سال گذشته، شش کالا شامل برنج، ذرت دامی، کنجاله، قند و شکر، گوشت و روغن خام جزو محصولات کشاورزی است و بخش کشاورزی با احتساب محصولات صنایع غذایی به تنهایی 81/33 درصد مجموع حجم  و 87/15 درصد مجموع ارزش واردات کالاهای غیر نفتی کشور را در سال گذشته به خود اختصاص داده است.
   در واقع، سهم محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از مجموع واردات کالاهای غیر نفتی کشور در سال گذشته یک درصد به لحاظ حجم و بیش از 5/1 درصد به لحاظ ارزش افزایش یافته  و تراز بازرگانی محصولات کشاورزی نیز در سال گذشته به منفی چهار میلیارد و 328 میلیون و 280 هزار و 575 دلار رسیده است.
   در این میان، سهم محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از مجموع صادرات کالاهای غیر نفتی کشور نیز در سال گذشته به لحاظ حجم 55/1 درصد و به لحاظ ارزش 58/3 درصد کاهش یافته و به ترتیب به 5/5 و 23/16 درصد رسیده است.
   آمار گمرک ایران نشان می‌دهد که پارسال در مجموع پنج میلیارد و 483 میلیون و 640 هزار و 705 دلار انواع محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به سایر کشورها صادر شده است.
   براساس این آمار، در سال گذشته بیشترین رشد واردات در میان کالاهای عمده کشاورزی به جو اختصاص دارد به گونه‌ای که واردات یک میلیون و 1/131 هزار تنی جو به ارزش 7/372 میلیون دلار در سال گذشته، رشدی بیش از 204 درصدی به لحاظ وزن و 63/401 درصدی را به لحاظ ارزش در مقایسه با سال 89 نشان می‌دهد.
   برنج نیز با واردات یک میلیون و 2/513 هزار تنی به ارزش یک میلیارد و 1/253 میلیون دلار، ازجمله کالاهای عمده وارداتی بخش کشاورزی در سال 90 محسوب می‌شود که رشد 13/39 درصدی به لحاظ وزن و 83/36 درصدی را از نظر ارزش در مقایسه با سال 89 به خود اختصاص داده است.

منبع: هفته نامه دنیای سبز
 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               
  سال 1390 سال 1389    
  وزن (تن) ارزش (هزار دلار) وزن (تن) ارزش (هزار دلار) درصد تغییرات از لحاظ وزن درصد تغییرات از لحاظ ارزش
حیوانت زنده و محصولات حیوانی 339493 777259 310755 568850 9.2 36.6
محصولات نباتی 2575008 3392461 3281370 3582610 21- 5-
چربی‌ها و روغن حیوانی یا نباتی 63206 115470 50106 87973 26 31
صنایع غذایی 680679 1198449 598995 1021263 13.6 17.3
 
                                                                                                               
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               
 
کد خبر 18221

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 6 =