محسن جلال‌پور - نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران
بی‌آبی بحران جدی است که این روزها چالش‌های متعددی را به‌ویژه در مناطق مرکزی و شرقی کشور به‌وجود آورده است. این پدیده شوم، به‌دلیل استفاده‌های بی‌رویه از سطح آب‌های زیرزمینی در حال گسترده‌تر شدن است تا آنجا که حیات‌بخش‌های بزرگی از دشت‌های ایران را تهدید می‌کند.
ناگفته نماند که به‌طور کلی پس از تغییرات جوی در کره زمین، میزان بارش‌ها کاهش پیدا کرده و دما بالا رفته است. به همین دلیل هر آنچه که ارتباط مستقیم با آب و بارش‌های جوی دارد مانند کشاورزی تحت تأثیر تحولات اقلیمی چند دهه گذشته قرار گرفته است.
با نگاهی به اقتصاد کشاورزی دنیا می‌بینیم که کشورهای پیشرفته، در محاسبات خود ارزآوری هر مترمکعب آب را مورد بررسی قرار می‌دهند و دیگر میزان تولید در هکتار، مترمکعب یا تن معنا ندارد.
در این شرایط مطالعات روی افزایش بهره‌وری زمین و پروژه‌های جدید آبیاری و کشت در کشورهای مختلف صورت می‌گیرد. تعداد زیادی از کشورها تولید برخی محصولات کشاورزی خود را به سایر مناطق دنیا که از نظر شرایط زیست‌محیطی مناسب‌تر هستند، منتقل کرده‌اند. ایران نیز با توجه به قرار گرفتن در منطقه‌ای خاص از نظر جغرافیایی می‌تواند کشت برخی از محصولات مورد نیاز خود را با خرید زمین، به کشورهای همسایه انتقال دهد. کشت فراسرزمینی این موقعیت را به‌وجود می‌آورد که در محل‌هایی با امکان کشت دیم به‌ویژه برای تولید غلات و دانه‌های روغنی، فعالیت کنیم و در داخل متناسب با میزان آب موجود به تولید محصولاتی با نیاز به آب کمتر، کشاورزی را ادامه دهیم.
بر همین اساس باید محصولی تولید کنیم که ارزآوری بیشتر و مصرف آب کمتری داشته باشد. در تولید بسیاری از محصولات با رفتن به سمت کشت گلخانه‌ای می‌توانیم مشکل را تا حدی برطرف کنیم. خوشبختانه در حال حاضر این باور در دولت و مجموعه وزارت جهادکشاورزی وجود دارد که باید به‌طور جدی به سوی کشت گلخانه‌ای حرکت کنیم.
پیشنهاد فعالان حوزه این است که از ظرفیت‌های کشاورزی و آبی کشورهای شمالی ایران که فاصله کمی با کشورمان دارند، بهره بگیریم و زمین‌های بزرگ چندهزار هکتاری را به مالکیت درآورده و تهیه و تولید محصولاتی مانند گندم، ذرت، علوفه و کنجاله را در آنجا دنبال کنیم.
با توجه به وضعیت بحرانی منابع آبی در بخش کشاورزی، باید به سمت کشت دیم برویم؛ دیگر کشاورزی جز به شیوه دیم که در بسیاری از نقاط کشور نیز امکان‌پذیر نیست، نباید صورت گیرد؛ چرا که توجیه اقتصادی ندارد. در این زمینه باید از آخرین تکنولوژی‌ها بهره گرفت. به‌ویژه در بهره‌برداری از آب که هزینه‌های بالایی دربر دارد.
بی‌آبی بحران جدی است که این روزها چالش‌های متعددی را به‌ویژه در مناطق مرکزی و شرقی کشور به‌وجود آورده است. این پدیده شوم، به‌دلیل استفاده‌های بی‌رویه از سطح آب‌های زیرزمینی در حال گسترده‌تر شدن است تا آنجا که حیات‌بخش‌های بزرگی از دشت‌های ایران را تهدید می‌کند.
ناگفته نماند که به‌طور کلی پس از تغییرات جوی در کره زمین، میزان بارش‌ها کاهش پیدا کرده و دما بالا رفته است. به همین دلیل هر آنچه که ارتباط مستقیم با آب و بارش‌های جوی دارد مانند کشاورزی تحت تأثیر تحولات اقلیمی چند دهه گذشته قرار گرفته است.
با نگاهی به اقتصاد کشاورزی دنیا می‌بینیم که کشورهای پیشرفته، در محاسبات خود ارزآوری هر مترمکعب آب را مورد بررسی قرار می‌دهند و دیگر میزان تولید در هکتار، مترمکعب یا تن معنا ندارد.
در این شرایط مطالعات روی افزایش بهره‌وری زمین و پروژه‌های جدید آبیاری و کشت در کشورهای مختلف صورت می‌گیرد. تعداد زیادی از کشورها تولید برخی محصولات کشاورزی خود را به سایر مناطق دنیا که از نظر شرایط زیست‌محیطی مناسب‌تر هستند، منتقل کرده‌اند. ایران نیز با توجه به قرار گرفتن در منطقه‌ای خاص از نظر جغرافیایی می‌تواند کشت برخی از محصولات مورد نیاز خود را با خرید زمین، به کشورهای همسایه انتقال دهد. کشت فراسرزمینی این موقعیت را به‌وجود می‌آورد که در محل‌هایی با امکان کشت دیم به‌ویژه برای تولید غلات و دانه‌های روغنی، فعالیت کنیم و در داخل متناسب با میزان آب موجود به تولید محصولاتی با نیاز به آب کمتر، کشاورزی را ادامه دهیم.
بر همین اساس باید محصولی تولید کنیم که ارزآوری بیشتر و مصرف آب کمتری داشته باشد. در تولید بسیاری از محصولات با رفتن به سمت کشت گلخانه‌ای می‌توانیم مشکل را تا حدی برطرف کنیم. خوشبختانه در حال حاضر این باور در دولت و مجموعه وزارت جهادکشاورزی وجود دارد که باید به‌طور جدی به سوی کشت گلخانه‌ای حرکت کنیم.
پیشنهاد فعالان حوزه این است که از ظرفیت‌های کشاورزی و آبی کشورهای شمالی ایران که فاصله کمی با کشورمان دارند، بهره بگیریم و زمین‌های بزرگ چندهزار هکتاری را به مالکیت درآورده و تهیه و تولید محصولاتی مانند گندم، ذرت، علوفه و کنجاله را در آنجا دنبال کنیم.
با توجه به وضعیت بحرانی منابع آبی در بخش کشاورزی، باید به سمت کشت دیم برویم؛ دیگر کشاورزی جز به شیوه دیم که در بسیاری از نقاط کشور نیز امکان‌پذیر نیست، نباید صورت گیرد؛ چرا که توجیه اقتصادی ندارد. در این زمینه باید از آخرین تکنولوژی‌ها بهره گرفت. به‌ویژه در بهره‌برداری از آب که هزینه‌های بالایی دربر دارد.
نظر شما