کمتر از یک درصد از کل تولید به سبزی و صیفی استان تحت شرب آب مخلوط سالم و درصد محدودی از آب‌های نامتعارف تولید می‌شود که این مهم به‌علت تازه‌خوری بودن این محصولات، نیازمند برنامه‌ریزی، اتخاذ تدابیر و اقدامات آنی است.

 
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران ظهر امروز در نشست طرح ساماندهی تأمین آب سالم، اصلاح نوع کشت و برخورد قانونی با تولیدکنندگان سبزی و صیفی با آب‌های نامتعارف در استان تهران با اعلام این مطلب گفت: استان تهران با 211 هزار هکتار اراضی کشاورزی و 5.8 میلیون تن تولید، یکی از قطب‌های تولید محصولات کشاورزی کشور محسوب می‌شود و در تولید محصولاتی نظیر شیر خام، گوشت قرمز، تخم‌مرغ، گیلاس، گل شاخه‌بریده، قارچ خوراکی، ملکه زنبورعسل و سبزی و صیفی گلخانه‌ای، رتبه نخست دارد و در مجموع با حدود سه درصد از اراضی کشور نزدیک به شش درصد تولید محصولات کشاورزی کشور را دارا است.

سیدمحمد موسوی افزود: بر اساس سند ملی آب، نیاز آبی بخش کشاورزی استان 2.89 میلیارد مترمکعب در سال است که اکنون به‌دلیل احداث سدهای امیرکبیر، لتیان، ماملو و تخصیص آب شرب و بهداشت و قطع حق‌آبه کشاورزان، تنها 1.88 میلیارد مترمکعب در اختیار این بخش قرار گرفته و عملاً با سهم‌بری 48 درصدی بخش کشاورزی از کل آب استحصالی استان با کمبود 35 درصدی روبه‌رو است.

وی خاطرنشان کرد: از حدود 15 میلیون مترمکعب فاضلاب و روان‌آب‌های سدی در اختیار حدود 10 درصد آن تصفیه و در اختیار بخش کشاورزی قرار می‌گیرد که یقیناً در صورت تسریع در تکمیل تصفیه‌خانه‌ها و نیز اجرای گسترده پروژه‌های ارتقای بهره‌وری و مصرف آب مزارع، مشکل کمبود آب بخش به‌طور ریشه‌ای حل می‌شود.

تولید یک درصد از کل سبزی و صیفی استان تهران با آب نامتعارف تولید می‌شود

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران ادامه داد: عدم جایگزینی آب سالم برای کشاورزان واجد حق‌آبه، اختلاط فاضلاب‌های خانگی و صنعتی با آب‌های سالم کشاورزی، دسترسی آسان کشاورزان به آب‌های نامتعارف و موارد دیگر باعث شده تا بخشی از تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه سبزی و صیفی با آب‌های نامتعارف انجام گیرد.

موسوی تصریح کرد: به‌رغم همه اقدامات انجام‌شده، کمتر از یک درصد از کل تولید به سبزی و صیفی استان تحت شرب آب مخلوط سالم و درصد محدودی از آب‌های نامتعارف تولید می‌شود که این مهم به‌علت تازه‌خوری بودن این محصولات، نیازمند برنامه‌ریزی، اتخاذ تدابیر و اقدامات آنی است.

وی یادآور شد: برای حل ریشه‌ای این مشکل در میان‌مدت، با حفظ پایداری منابع آب، خاک، محیط زیست و تولید مستلزم اجرای همه پیشنهادهای سازمان جهاد کشاورزی استان تهران مصوب در جلسه 30 مهرماه سال جاری شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و به‌ویژه طرح‌های تصفیه کامل آب‌های نامتعارف و تخصیص آن به بخش کشاورزی است.

موسوی تأکید کرد: برای اجرای طرح اضطراری و کوتاه‌مدت که جلوگیری از تولید محصولات کشاورزی با قابلیت تازه‌خوری نیز از اولویت‌های اساسی است که با حمایت همه‌جانبه استاندار تهران، وزیر جهاد کشاورزی و مشارکت همه دستگاه‌های مسئول و ذی‌ربط طی چندین نشست و بازدیدهای مشترک تیم فنی و نظارتی تهیه و در تاریخ 16 آذرماه سال جاری پس از بررسی همه‌جانبه و تصویب توسط استانداری تهران برای اجرا به دستگاه‌های مسئول ابلاغ شد.

تأمین آب سالم برای تولید محصولات کشاورزی سالم تنها وظیفه یک دستگاه نیست

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با اشاره به اینکه از لحاظ قانونی، سلامت آب مصرفی تولیدات محصولات کشاورزی بر عهده تنها یک دستگاه نیست، اظهار داشت: 15 دستگاه در اجرای این طرح ازقبیل شرکت آب منطقه‌ای تهران، آب و فاضلاب استان تهران، اداره محیط زیست استان تهران، شهرداری‌های منطقه 19، 20، نسیم‌شهر و بهارستان و دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی شهید بهشتی، سازمان جهاد کشاورزی استان تهران، فرمانداری‌های ری و بهارستان، اداره‌کل دادگستری استان تهران و معاونت برنامه‌ریزی و اشتغال استان تهران در اجرای این طرح دارای مسئولیت هستند.

وی همچنین گفت: هر 15 روز یک‌بار، گزارش عملکردی بر اساس معیارهای تنظیم‌شده، از دستگاه‌های مختلف جمع‌آوری و به استانداری ارائه خواهد شد.

قلع و قمع مزارع آلوده با بولدوزر

موسوی درباره اقدامات انجام‌شده در این زمینه افزود: کشاورزانی که حق‌آبه دارند و از آب‌های ناسالم استفاده می‌کنند، اخطارهای کتبی به آنها داده می‌شود که در صورت عدم جایگزینی آب‌های سالم به جای آب‌های نامتعارف با صدور حکم دستگاه قضایی، این مناطق با بولدوزر قلع و قمع می‌شود و نمی‌گذاریم که هیچ محصولی با آب فاضلاب هرچند کمتر از یک درصد تولید شود.

وی خاطرنشان کرد: کشاورزانی که امکان تأمین آب سالم ندارند و تأکید بر کشت سبزی و صیفی با آنها دارند، دوبار اخطار دریافت کرده‌اند که حداکثر یک‌بار دیگر نیز به آنها اخطار داده می‌شود.

موسوی ادامه داد: به کشاورزان این مناطق توصیه شده است که الگوی کشت مناسب مانند زراعت چوب، تولید پنبه و ذرت بذری را انجام دهند که در صورت تحقق این امر، از حمایت‌هایی مانند تأمین نهاده‌ها و آموزش‌های فنی و ترویجی، تسهیلات و خرید تجهیزات و ادوات کشاورزی و حتی پرداخت مابه‌التفاوت سود خالص ناشی از کشت جایگزین با کشت فعلی را تأمین می‌کنیم، در غیر این صورت بر اساس قانون با آنها برخورد و مزارع آنها بر اساس حکم قضایی عمل می‌شود.

وی درباره تعریف آب تصریح کرد: آب‌های نامتعارف، فاضلاب‌های صنعتی، خانگی، پساب‌های شهری و... هستند که در صورت ورود به آب مصرفی تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه محصولات تازه‌خوری نیازمند تصفیه هستند و در صورت استفاده باعث آلودگی محصول می‌شوند.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران یادآور شد: آب‌های نامتعارف، املاح، فلزات سنگین، ترکیبات آلی و معدنی نظیر نیترات و... دارند که مصرف آنها عواقب نامناسبی برای مصرف‌کننده و محیط زیست خواهد داشت.

بر اساس شناسایی‌های انجام‌شده که با دقت خاصی از طریق GPS و مشاهدات میدانی صورت گرفته، 12 واحد متخلف با سطح زیر کشت 214 هکتار در استان تهران وجود دارند که از آب نامتعارف استفاده می‌کنند که اقدامات لازم درباره آنها در حال اجرا است.