کود کمپوست یک نوع کود آلی است، که به افزایش مواد مغذی موجود در خاک کمک می‌کند. این کود نقش کلیدی در بهبود ساختار خاک دارد. کود کمپوست جایگزینی مناسب برای کودهای شیمیایی است. این کود به منظور افزایش میزان حاصلخیزی خاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین نقش موثری در افزایش کیفیت محصولات کشاورزی دارد. در کشاورزی مدرن کود کمپوست حرف اول را می‌زند؛ زیرا با کمترین هزینه کشاورز می‌تواند میکروارگانیسم‌های مورد نیاز خاک را تامین کند. این نوع از کود به رشد گیاهان نیز کمک شایانی خواهد کرد.

کود کمپوست چیست؟

اگر به تازگی وارد دنیای کشاورزی شده‌اید؛ حتما به دنبال کسب اطلاعات کافی در مورد کود کمپوست هستید. این کود ارگانیک در یک بازه زمانی کوتاه مدت کیفیت محصولات کشاورزی را افزایش می‌دهد. همچنین نقش کلیدی در تامین نیازهای اولیه گیاه و خاک دارد. در همین راستا تولید کود کمپوست به نسبت سال‌های گذشته بیشتر افزایش پیدا کرده است. این کود غنی شده سرشار از مواد مغذی، ریز مغذی و… می‌باشد. کود کمپوست ظرفیت نگهداری آب خاک را نیز افزایش می‌دهد. تحت چنین شرایطی در مصرف آب نیز صرفه جویی خواهید کرد. 
 
این کود از طریق تجزیه مواد آلی توسط کرم خاکی تولید می‌شود. از مواد مغذی موجود در این کود می‌توان به: نیتروژن، پتاسیم، فسفر و… اشاره نمود.

چرا ما به کمپوست احتیاج داریم؟ 

شاید در نگاه اول فکر کنید، که در دنیای کشاورزی استفاده از کود کمپوست یک انتخاب است. در صورتی که چنین باوری کاملا اشتباه و غلط می‌باشد. در واقع استفاده از کود کمپوست برای صادرات محصولات کشاورزی ضروری است. این کود به بهبود وضعیت کلی خاک در کوتاه‌ترین زمان ممکن کمک می‌کند. به طوری که خاک و گیاه جانی دوباره می‌گیرند. از طرفی کمپوست میزان حاصلخیزی خاک را به خوبی افزایش می‌دهد. به طوری که خاک توانایی کافی جهت بهبود کیفیت محصولات کشاورزی را به دست می‌آورد.
این کود آلی و ارگانیک عاری از مواد شیمیایی است و آسیبی به سلامت جسمی مصرف کنندگان محصولات کشاورزی وارد نخواهد کرد.

انواع کمپوست:

برخلاف تمامی باورهای عمومی کمپوست انواع مختلفی دارد، که هر یک در دنیای کشاورزی کاربرد گسترده ای دارند. هر کدام از مختلف این کود مزایای منحصر به فردی دارند. در ادامه به بررسی انواع مختلف کمپوست خواهیم پرداخت:

• کود کمپوست درجه یک:

این مدل از کمپوست دانه ریز بوده و مملوء از مواد مغذی می‌باشد. کمپوست درجه یک عاری از هرگونه مواد شیمیایی است و به افزایش مقاومت گیاه کمک شایانی می‌کند.

• کود کمپوست درجه دو: 

این کود به افزایش کیفیت محصولات کشاورزی کمک شایانی می‌کند. همچنین این محصول میزان مواد ناخالص و شیمیایی موجود در آن صفر است.

• کود کمپوست گرانوله:

این کود از دانه‌های کوچک و فشرده تشکیل شده است. کمپوست گرانوله از ضایعات گیاهی، کود حیوانی و سایر مواد آلی تهیه می‌شود. نحوه استفاده از کمپوست گرانوله بسیار راحت و آسان می‌باشد.

• کود کمپوست مایع: 

این کود ارگانیک به تغذیه خاک کمک کرده و  به بهبود ساختار خاک کمک شایانی می‌کند. که یکی از ویژگی کشاورزی ارگانیک استفاده از این کود است. کود کمپوست مایع به افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها کمک می‌کند.

کشاورزان بر اساس نیاز و خواسته باید نوع مناسب این کود را جهت خرید و استفاده شناسایی کنند.

مزایای استفاده از کود کمپوست: 

کود کمپوست به دلیل مزایای بی‌شماری که دارد؛ بسیار محبوب واقع شده است. این کود دوستدار محیط زیست بوده و عاری از هرگونه مواد شیمیایی می‌باشد. از مزایای استفاده از کود کمپوست می‌توان به افزایش رشد گیاه اشاره کرد. این کود میزان رشد گیاه را به حداکثر می‌رساند. این کود میزان مقاومت گیاه را در برابر آفات به حداکثر می‌رساند. 
همچنین نقش کلیدی در بهبود ساختار خاک دارد و به افزایش فعالیت‌های میکروبی خاک کمک خواهد کرد. کود کمپوست تمامی آن چیزی را که گیاه برای رشد بیشتر نیاز دارد، به راحتی تامین می‌کند.

نکات مهم در تهیه کمپوست‌های خانگی و کمپوست‌های صنعتی: 

هنگام تهیه کمپوست خانگی و کمپسوت‌های صنعتی باید به برخی از نکات مهم توجه کنید. تحت چنین شرایطی کود با کیفیت درجه یک را جهت خرید شناسایی خواهید کرد. از نکات مهم می‌توان به ترکیب مواد اولیه اشاره کرد. مواد اولیه موجود در هر دو نوع کود باید به نسبت مساوی با یکدیگر مخلوط شده باشند. همچنین نسبت کربن به نیتروژن باید ایده آل بوده و کود رطوبت مناسب را داشته باشد. 
 
کود کمپوست خانگی باید ذرات ریزی داشته باشد. هرچقدر اندازه ذرات بزرگ‌تر باشد؛ کیفیت کود کاهش پیدا می‌کند. کود کمپوست صنعتی باید عاری از هرگونه مواد شیمیایی غیرمجاز باشد. در پروسه تولید کود کمپوست گروه‌های تولیدی به تمامی موارد ذکر شده توجه ویژه‌ای دارند.

موادی که نباید در تولید کود کمپوست استفاده شوند؟

برخی از مواد نباید در تولید کود کمپوست استفاده شوند. استفاده از چنین موادی می‌تواند کیفیت خاک و کود را کاهش دهد. استفاده از هرگونه ماده شیمیایی و هورمونی در این کود غیرمجاز است. چنین موادی کیفیت کود را کاهش داده و باعث ایجاد مشکلات جدی در خاک می‌شود. مواد غذایی پخته شده، محصولات لبنی و گوشتی، چربی و روغن، ضایعات حیوانات، مدفوع انسان و… ممنوع است. استفاده از چنین موادی می‌تواند باعث انتقال باکتری، بیماری، انگل و... به خاک و گیاه شود.
همچنین استفاده از مواد تجزیه ناپذیر برای خاک نیز گزینه مناسبی به شمار نمی‌آید. چنین موادی منجر به کاهش کیفیت کمپوست می‌شوند.

از چه چیزهای می‌توان برای تولید کمپوست استفاده کرد؟

در پروسه تولید کود کمپوست باید به هر نکته ریز و درشتی توجه نمود. تحت چنین شرایطی یک کود آلی با کیفیت فوق العاده بالا تولید خواهید کرد. از ضایعات آشپزخانه نظیر: پوست میوه و حتی سبزیجات می‌توان در این کود استفاده کرد. ضایعات باغ و کود حیوانی نیز برای تولید این کود مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اغلب موارد برگ‌های خشک و چمن خشک نیز به عنوان ماده اولیه مناسب کود کمپوست استفاده می‌شوند. در پروسه تولید کود کمپوست باید نسبت مواد مصرفی را رعایت کرد. 
در غیر این صورت کود مناسب برای گیاه و کشاورزی نخواهد بود. در برخی از موارد از خاک اره، شاخه ها و چوب‌های خرده شده نیز می‌توان استفاده کرد.

روش‌های تولید کود کمپوست: 

جالب است بدانید، که کود کمپوست به روش‌های مختلفی تولید می‌شود. در هر روش تولید باید نسبت مواد اولیه صحیح باشد، تا کود از کیفیت لازم برخوردار باشد.

کمپوست هوازی: 

در این شیوه مواد آلی در یک توده قرار گرفته و به صورت منظم هوادهی می‌شوند. هدف از اجرای این روش ترکیب میکروارگانیسم‌ها، مواد آلی و اکسیژن می‌باشد.

کمپوست بی‌هوازی: 

در این روش تولید مواد آلی مصرفی در یک محیط بدون اکسیژن قرار خواهند گرفت. در این پروسه کود بوی نامطبوعی خواهد داشت، که کاملا طبیعی است‌.

ورمی کمپوست:

در این شیوه از کرم‌های خاکی استفاده می‌شود. کرم‌های خاکی از مواد آلی تغذیه می‌کنند و مدفوع آن به عنوان یک کمپوست فوق العاده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کشاورزان باید بر حسب نیاز گیاه روش مناسب را جهت تولید کود کمپوست انتخاب کنند، تا نیازهای گیاه برطرف شود.

مراحل تولید کمپوست چیست؟

تولید کود کمپوست آسان‌تر از چیزی است، که فکر می‌کنید. در مرحله اول مواد آلی نظیر ضایعات گیاهی آماده می‌شوند. سپس مواد اولیه به نسبت مساوی با یکدیگر ترکیب خواهند شد. در این پروسه باید به نسبت کربن به نیتروژن توجه ویژه‌ای شود. سپس توده کمپوست باید رطوبت‌دهی شود، تا میکروارگانیسم‌ها فعالیت خود را آغاز کنند. 
 
در ادامه توده کمپوست منظم هوادهی می‌شود، تا اکسیژن دریافت کند. در مرحله بعدی کمپوست به بلوغ خواهد رسید و قابل استفاده خواهد بود. در پروسه تولید کمپسوت از زباله باید به تمامی موارد ذکر شده توجه شود.

راه‌های تشخیص آماده بودن کود کمپوست: 

روش‌های مختلف و متعددی برای تشخیص آماده بودن کود کمپوست وجود دارد. کمپوست آماده بوی خاک تازه را می‌دهد و رنگ تیره‌ای دارد. همچنین نرم و یکنواخت است و عاری از هرگونه ذرات درشت است. در صورتی که ذرات موجود در کود درشت می‌باشد، به احتمال زیاد کود کمپوست هنوز آماده نیست. برخی از کشاورزان به اشتباه تصور می‌کنند، که بوی نامطبوع نشانه آماده نبودن کود کمپوست می‌باشد. در صورتی که چنین باوری کاملا اشتباه و غلط است. یکی از نشانه‌های اصلی آماده بودن کود کمپوست، بوی بد آن می‌باشد.
کود کمپوست پس از آماده شدن به نصف حجم اولیه می‌رسد. از دیگر نشانه‌های آماده بودن این کود می‌توان به مرطوب آن اشاره کرد. رطوبت موجود در کمپوست نشانه آماده بودن آن است.

روش‌های تهیه ورمی کمپوست:

کود کمپوست به روش ورمی به شیوه‌های مختلف تولید می‌شود. در حال حاضر ورمی کمپوست به دو شیوه آماده می‌شود. از روش‌های رایج برای تولید این کود می‌توان به: روش پشته‌ای و روش سبدی اشاره نمود. روش پشته‌ای برای تولید کود در مقدار بیشتر گزینه مناسب به شمار می‌آید. روش سبدی برای تولید کود کمپوست برای موارد خانگی مناسب است. در روش پشته‌ای ابتدا بستر آماده می‌شود و سپس کرم‌ها اضافه خواهند شد. سپس کرم‌ها تغذیه خواهند شد، تا کود آماده شود. در ادامه کود آماده برداشت می‌شود. در روش سبدی از محفظه سوراخ‌ دار برای تولید کود کمک گرفته می‌شود.
سپس مواد آلی خرده در داخل بستر قرار خواهند گرفت و سپس باید کرم‌ها اضافه شوند. در ادامه کرم‌ها را باید تغذیه رسانی کرد و در نهایت نسبت به برداشت آن اقدام نمود.

مزایای کود کمپوست برای گلدان: 

کود کمپوست مزایای بی‌شماری برای گلدان دارد و نیز پرورش گل زینتی؛ به همین دلیل میزان مصرف آن به نسبت سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است. از مزایای این کود می‌توان به بهبود ساختار خاک اشاره نمود. این کود میزان اکسیژن رسانی خاک را افزایش می‌دهد و به افزایش ظرفیت نگهداری آب کمک شایانی خواهد کرد. این کود برای خاک‌های سبک و شنی گزینه‌ای مناسب به شمار می‌آید. همچنین نقش کلیدی در تامین مواد مغذی مورد نیاز خاک دارد. این کود به افزایش فعالیت‌های میکروبی نیز کمک می‌کند.
تحت چنین شرایطی مواد مغذی و آلی مورد نیاز خاک تامین خواهند شد. از دیگر مزایای این کود می‌توان به: بهبود کیفیت خاک، افزایش مقاومت گیاه و... اشاره نمود.

چطور در منزل کمپوست خانگی تولید کنیم؟

برای تولید کود کمپوست خانگی در منزل باید چند مرحله ساده را پشت سر بگذارید. این کود تمامی نیازهای اولیه گیاه را به راحتی برطرف می‌کند. به منظور تولید این کود باید مواد مورد نیاز کود را باید به داخل یک سطل اضافه کرد. سپس مواد اولیه باید به نسبت مساوی ترکیب شوند. سپس سایر افزودنی‌ها نظیر خاک اره، چوپ و پوشال باید اضافه شوند. 
در پروسه تولید باید کود به صورت تدریجی هوادهی شود. تحت چنین شرایطی اکسیژن مورد نیاز کمپوست تامین خواهد شد. در پروسه تولید کمپوست از ضایعات کشاورزی نیز می‌توانید از این روش کمک بگیرید.

کاربرد کود کمپوست: 

کود کمپوست به دلیل کاربرد گسترده‌ای که دارد؛ بسیار محبوب واقع شده است. کود کمپوست در زمین‌های زراعی، باغی و در بزرگترین گلخانه ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کود کیفیت خاک را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهد. این کود در باغچه‌ها و گلدان‌های خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کود برای فضای سبز در موقعیت‌های مکانی مختلف پیشنهادی مناسب به شمار می‌آید. 
در حالت کلی کمپوست یک کود ارزشمند برای خاک به شمار می‌آید، که برای بهبود کیفیت خاک و افزایش بهره‌وری کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین با استفاده مناسب از این کود می‌توان میزان مصرف آب را به راحتی کاهش داد.

جایگزین‌های کمپوست چیست؟

کود کمپوست به لحاظ کیفیت و ارزشمندی در لیست بهترین‌ها قرار دارد. در صورت نیاز می‌توانید از کشورهای جایگزین نیز استفاده کنید. از کودهای جایگزین می‌توان به: کودهای آلی، پیت ماس و کوکوپیت اشاره نمود. باید توجه داشته باشید، که بر اساس شرایط خاک و گیاه جایگزین مناسب را انتخاب کنید. 
 
در غیر این صورت گیاه به لحاظ رشد با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. در برخی از موارد کشاورزان از پرلایت و ورمیکولیت نیز برای حفظ رطوبت و هوادهی خاک کمک می‌گیرند.

جمع بندی: 

کود کمپوست، انتخابی ایده آل و مناسب برای افزایش میزان رشد گیاهان می‌باشد. این کود نقش کلیدی در بهبود وضعیت حاصلخیزی خاک دارد. کود کمپوست عاری از هرگونه ماده شیمیایی و مضری است و در لیست پایدارترین کودهای ارگانیک قرار دارد. این کود انواع مختلفی دارد و بر حسب نیاز خود می‌توانید نمونه مناسب را خرید و استفاده کنید. این کود به افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها کمک می‌کند. کشاورزان بر اساس شرایط گیاه باید به مقدار مناسب از این کود استفاده کنند. توجه داشته باشید، که کیفیت این کود وابسته به حجم و ابعاد ذرات می‌باشد. بزرگ بودن ذرات نشانگر بی‌کیفیت بودن کود کمپوست است.