مواد غذایی> نذری دادن از آدابی است كه از دیرباز در میان ایرانیان رواج‌داشته و به‌خصوص در مراسم سوگواری بزرگان مذهبی نظیر تاسوعا و عاشورا مردم اعتقاد فراوانی به طبخ غذایی خاص و پخش كردن آن در میان اطرافیان از همسایگان گرفته تا خانواده‌های نیازمند دارند...

در این مطلب با 18 غذای مهم که در ماه محرم در شهرهای مختلف ایران آشنا به عنوان نذری پخته و پخش می شود آشنا می شویم.

 

مردم این شهر علاقه زیادی به خورش فسنجان ترش دارند و در عروسی و عزا آن را می‌پزند. این خورش با رب انار بسیار ترش تهیه می‌شود و رنگش بسیار سیاه است.

 

نذری مخصوص این شهر، غذایی به نام قیمه چرخ‌كرده است كه تنها تفاوتش با قیمه معمولی، گوشت چرخ‌كرده بسیار سرخ‌كرده‌ای است كه در آن می‌ریزند.

 

مردم مشهد غذایی كه ظاهری شبیه به حلیم دارد، بیش از همه به عنوان نذری انتخاب می‌كنند. این غذا که با گوشت، لوبیا سفید و چیتی، ماش و نخود پخته می شود و بسیار خوشمزه است.

 

غذایی كه شباهت زیادی به خورش قیمه دارد با این تفاوت كه در آن آلوهای ترش بومی سمنان می‌ریزند و با برنج در میان مردم پخش می‌كنند.

 

این آش در تمام ایام سال به عنوان نذری داده می‌شود اما در ماه محرم نیز یکی از انتخاب‌های اول اراکی‌هاست و از آنجا كه روزهای سه‌شنبه آن را پخش می‌كنند، به این نام معروف است و اجزای آن متشكل است از نخود، لوبیا، عدس و بلغور. در ضمن، مانند حلیم صبح‌ها میان مردم تقسیم می‌شود.

 

كاشانی‌ها آبگوشت را بیش از هر غذایی می‌پسندند البته با برنج. در ضمن، این آبگوشت به دلیل استفاده از زردچوبه به جای رب، رنگ زردی دارد و با لوبیای سفید و نخود طبخ می‌شود. البته برخی خانواده‌ها برنجشان را با آبگوشتی كه در لابه‌لای آن می‌ریزند دم می‌كنند و به‌صورت یك برنج مخلوط آن را می‌كشند.

 

در میان انواع غذاهای نذری كه اصفهانی‌ در ایام محرم در میان مردم پخش می‌كنند، بریانی (یكی از غذاهای سنتی این شهر) نیز دیده می‌شود.

 

این آش شباهت زیادی به حلیم دارد. در تهیه آن از نخود، لوبیا، ماش ، گندم و البته گوشت استفاده می‌شود و با پیازداغ و روغن دنبه فراوان آن را طعم‌دار می‌كنند.

 

این آبگوشت مخصوص مردم كرمان است و طعمی ترش و شیرین دارد. محتویات این آبگوشت بسیار متنوع است از برگه زردآلو گرفته تا خرما و تكه‌های میوه به و شنبلیله در آن به وجود دارد.

 

خورش‌قیمه در عاشورای شیرازی‌ها بیش از هر غذای دیگری به‌عنوان نذری پخته می‌شود اما با برنجی به نام شكرپلو. برنجی كه با شربت غلیظ شكر و زعفران، آبكش می کنند و آن را دم می‌دهند و با خلال‌های پسته و پرتقال سرو می‌كنند.

 

این غذای اردبیلی با گوشت قیمه شده و پیازداغ فراوان و خلال بادام تهیه می‌شود. در پایان كار، به تعداد نفرات تخم‌مرغ در غذا شكسته می‌شود تا حسابی در میان این خورش خودنمایی كند.

 

این آش که به آن هدیک هم می گویند شباهت زیادی به آش دندونك یا آشی كه برای بچه‌هایی كه تازه دندان درمی‌آورند طبخ می‌شود، دارد البته با كمی تفاوت. اینكه تقریبا سفت و لایه‌لایه است و با نخود و گندم پخته شده در شیر و آب بسیار كم در ظرفی ریخته می‌شود و سپس لایه‌ای از كشمش تفت داده شده و گردوی خرد شده به آن می‌افزایند.

 

این غذا را با گوشت‌های قیمه‌شده و هویج رنده‌شده فراوان می‌پزند و البته با برنج به عنوان نذری پخش می‌کنند.

 

این حلیم با حلیم‌های عادی كمی تفاوت دارد؛ اول اینكه نكوبیده است و تمام بنشنی كه در آن به كار رفته می‌توان دید، دوم اینكه با شكر میل نمی‌شود و به آن روغن حیوانی فراوان اضافه می‌شود.

 

قیمه‌نثار غذای خاص قزوینی‌هاست و در مراسم عزاداری روز عاشورا از اولین انتخاب‌ها برای نذری‌دادن است. ما هم در شماره‌های پیشین این غذا را به‌طور مفصل در صفحه غذای ایرانی معرفی كرده‌ایم.

 

ساكنان این شهر بیش از همه عدس‌پلو را به عنوان غذای نذری انتخاب می‌كنند البته با خرما و كشمش فراوان. در ضمن، به جای شله‌زرد كه در بیشتر شهرها باز هم مردم آن را نذری می‌دهند، در این شهر فقط حلوا به عنوان نذری پخش می‌شود.

 

در این خورش قیمه به جای لپه‌ معمولی، لپه نخود می‌ریزند. دزفولی‌ها معتقدند طبخ قیمه با لپه نخود خیلی بهتر است زیرا هم نخود را خیس کرده و پوستش را می‌گیرند بنابراین نفخ نمی‌آورد و هم مزه بهتری دارد.

 

در روز عاشورا، بیشتر مردم این شهر خورشی به نام خورش سبزی برای نذری دادن انتخاب می‌كنند. این خورش با سبزی بسیار سرخ‌شده و لوبیای‌سفید تهیه می‌شود و كمی شبیه به خورش‌ قورمه‌سبزی است.

 

 

منبع: سلامتیران