کشاورزی> اقتصاد غذا - بازار مرغ و تخم مرغ روزهای پرالتهابی را پشت سر می گذراند و تدارک بازار شب عید یکی از مهم ترین برنامه های دولت طی سه ماه آینده است. تامین به موقع نهاده های دامی همچنان معضلی لاینحل مانده و عده ای سامانه بازارگاه را متهم اصلی برهم زدن نظم تنظیم بازار نهاده های دامی می دانند وعملکرد این سامانه همچنان منتقدان سرسختی دارد. از طرف دیگر سیاست های حمایتی وزارت جهاد کشاورزی از دامداران نیز چالش برانگیز شده و برخی کارشناسان افزایش شدید قیمت شیرخام را عامل مهمی در گران شدن لبنیات و کاهش سهم آن در سبد خانوار و تهدید سلامت جامعه می دانند و افزایش قاچاق شیرخشک را نتیجه اجرای سیاست های وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه می دانند.

برای بررسی دقیق تر این مباحث با دکتر مرتضی رضایی معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت و گوی مفصل و چالشی انجام داده ایم. وی در طول مصاحبه با روی باز و سعه صدر به انتقادات پاسخ داد و بر خلاف بسیاری از مدیران دولتی، به جای فرافکنی و پاسکاری مشکلات به بخش های دیگر، سعی داشت تا با بیان راهکارهای علمی و عملیاتی، سیاست ها و دستاوردهای وزارت جهاد کشاورزی در زمینه حل معضلات بخش دام وطیور کشور را تبیین کند.

 متن کامل گفت و گوی اختصاصی پایگاه خبری اقتصاد غذا «فودپرس»، با دکتر مرتضی رضایی معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی را در ادامه می خوانید.

مانی جمشیدی

 
 

سوال: بازار مرغ و تخم مرغ مدتی است که نوسانی شده و شاهد افزایش افسار گسیخته قیمت ها در بازار هستیم به طوری که حتی بازار به قیمت گذاری های اخیر کارگروه تنظیم بازار نیز توجهی نکرد. دلیل این افزایش قیمت ها چیست؟

قیمت تقریباً آخرین متغیری است که تولیدکننده و مصرف کننده با آن سرو کار دارد که خودش تابع عوامل بسیار زیادی است. در رابطه با قیمت مرغ باید گفت مرغی که امروز در بازار وجود دارد ماحصل حدود یک سال فعالیت و برنامه ریزی قبلی است. برنامه ریزی از گله های اجدادی گرفته تا گله های مرغ مادر، جوجه یکروزه، واکسن ها و نهاده های دامی که مجموع این فرآیند منجر به تولید و شکل گیری قیمت مرغ می شود. باید بررسی کرد که طی همین مدت چه اتفاقاتی افتاده است. یک سلسله اتفاقاتی مثل دومینو در صنعت اتفاق افتاد که برآیند آن منجر به این افسار گسیختگی و غیرقابل قبول قیمت قیمت مرغ شد. همچنین از ابتدای سال و به ویژه از تیرماه این معاونت هشدار کمبود نهاده ها و ضرورت تامین به موقع آنها را داده بود که متاسفانه توجهی به آن نشد و مرغداران گوشتی در بعضی ماه ها کمتر از 50 درصد نهاده مورد نیازشان را تحویل گرفتند. از اسفند ماه سال گذشته با شیوع غیر قابل پیش­بینی ویروس کرونا به یکباره مصرف گوشت مرغ کاهش شدیدی یافت به طوری که به رغم تولید بالای مرغ، مصرف آن به شدت کاهش یافت و قیمت ها نیز سقوط کرد و شرکت پشتیبانی امور دام با تمام توان وارد شد و نزدیک به 2.5 ماه حدود 60 هزار تن مرغ های مازاد بازار را خریداری و جمع آوری کرد و تقریبا قیمت از اواسط خرداد ماه به مرور برگشت. طبیعی است وقتی کمبود خوراک داریم مرغدارها ریسک نکرده و جوجه ریزی نمی کنند و همین امر نیز باعث کاهش قیمت جوجه و زیان جوجه یکروزه می شود در نتیجه تمام زنجیره با مشکل مواجه می شود. بدیهی بود که با کاهش جوجه ریزی قیمت جوجه یکروزه گوشتی به شدت افت کرد و حتی بعضی روزها به 300 تا 500 تومان هم رسید و به طور میانگین 1100 تومان فروخته شد در صورتی که قیمت مصوب آن 2900 تومان بود و حتی همان قیمت مصوب نیز مورد تایید تولیدکنندگان جوجه یکروزه نبود و معتقد بودند که هزینه های تولید جوجه یکروزه بالاتراست و این وضعیت برای هشت ماه در زمینه مرغ مادر و تولیدکنندگان جوجه یکروزه ادامه داشت. به طوری که در مهرماه جوجه ریزی از90 میلیون قطعه فراتر نرفت و با توجه به دوره 45-40 روزه پرورش، عملاً تولید و عرضه گوشت مرغ در بازار برای مدتی مختل شد و همین عدم تناسب عرضه و تقاضا منجر به افزایش قیمت شدید گوشت مرغ در بازار شد. هرچه هم که ما گفتیم برای تولید مرغ و تخم­مرغ نیاز به کنجاله سویا و ذرت داریم کسی به حرف ما گوش نمی کرد و همه چیز را به ایرادات جزئی سامانه بازارگاه نسبت می دادند.

در مورد آمار تامین نهاده ها یک ایرادی که من می بینم این است که گفته می شود که وزارت صمت ثبت سفارش کرده و بانک مرکزی تامین ارز کرده و نتیجه می­گیرند که این کالاها در اختیار تولیدکننده قرار گرفته است. ببینید چیزی که برای ما مهم است میزان ترخیص نهاده ها از گمرک است که در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است. اینکه گزارش می­دهند چند میلیون دلار ارز تخصیص داده شده یا فلان میزان ثبت سفارش شده یا حتی فلان مقدار ترخیص شده که برای دام و طیور کشور غذا نمی شود.

نگاه کارشناسی به ما می گوید که نیاز ماهانه کشور به ذرت در بخش دام و طیور ماهانه حدود 750 هزار تن است. طبق مکاتبه رسمی وزارت صمت نیز ماهانه بیش از 100 هزار تن نیاز صنایع غذایی به ذرت است در نتیجه ماهانه نیاز کشور به ذرت حدود 850 هزار تن است. بنابراین در طی 9 ماه سال جاری نیاز کشور به ذرت وارداتی حدود 7 میلیون و 700 هزار تن است در حالیکه طبق آمار رسمی سایت گمرک طی این مدت حدود 6 میلیون و 800 هزار تن ترخیص شده است یعنی در خصوص ذرت که گفته می­شود واردات بیش از نیاز اتفاق افتاده حدود 900 هزار تن عقبیم. در خصوص ترخیص کنجاله سویا و جو وضع بدتر است.

اما خبر خوب اینکه از حدود 40 روز گذشته تاکنون حدود 100 درصد نیاز مرغ های گوشتی، تخم گذار، اجداد و گله های مادر تامین و تحویل شده است وهمین امر باعث شده علاوه بر رونق دوباره جوجه ریزی در کشور، قیمت نهاده ها نیز شکسته شود. حالا اینکه بازارگاه بد یا خوب است در جای خود قابل بحث است اما مهم این است که نهاده ها در حال حاضر تامین شده است. حالا ممکن است در این میان از بین 7-6 هزار واحد مرغداری گوشتی که ماهانه جوجه ریزی می کنند، ممکن است 100 نفری هم به دلایل فنی یا قصور در وارد کردن اطلاعات مرغداری، مشکلاتی برایشان وجود داشته باشد که در تلاش هستیم تا همین مشکلات اندک نیز از بین برود.

سوال: سوالی که اینجا بی پاسخ می ماند این است که چرا قیمت های مصوب گوشت مرغ رعایت نمی شود؟ مگردر قیمت گذاری ها همه این عوامل بررسی نمی شود؟ مشکل کار کجاست که بازار از قیمت های مصوب تبعیت نمی کند؟

من یک اصلی دارم و معتقدم که قرار است عدالت را رعایت کنیم. باید دید چند درصد نهاده با قیمت مصوب تامین شده است و به همان نسبت انتظار داشته باشیم که مرغ با قیمت مصوب تولید وعرضه شود.

نکته دیگر اینکه در قیمت گذاری مرغ حدود 15-14 مولفه توسط سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان مورد بررسی قرار می گیرد که خروجی آن در ستاد تنظیم بازار مطرح  و تصمیم گیری می شود. معمولا تولیدکننده ها مخالف این نوع  قیمت ها و قیمت گذاری ها هستند و معتقدند هزینه های تولید یک کیلوگرم گوشت مرغ از این رقم بیشتر است. اما به هر حال باید دید که آیا این عوامل تولید به موقع و با قیمت مصوب در اختیار مرغدار قرار گرفته است یا نه. وقتی کنجاله و ذرت کمتر تامین شده و یا از بازار سیاه گرانتر به دست مرغدار رسیده و تولید کاهش پیدا کرده، طبیعی است که بازار از قیمت های مصوب تبعیت نکند. در حال حاضر نیز به دلیل افزایش تولید و عرضه، عملا قیمت مرغ در بازار متعادل شده است. بنده هیچگاه مدافع گرانفروشی ها نبوده و نیستم ولی معتقدم باید از تولیدکننده ای که شرایط کشور را درک می کند و با تلاش خود چراغ تولید را روشن نگه داشته است حمایت کرد.

بحث دیگر در خصوص قیمت گذاری مرغ موضوع قیمت گذاری نقطه ای است. ما معتقدیم قیمت مرغ نباید یک عدد باشد بلکه باید یک دامنه نوسان منطقی داشته باشد. یعنی مثلا قیمت مرغ با توجه به شرایط و مناطق تولید و .. بین 20 تا 22 هزار تومان باشد زیرا هزینه های تولید از جمله هزینه های پرورش، حمل و نقل، میزان تلفات و مصرف انرژی و... در استان های مختلف متفاوت است و عملا قیمت گذاری نقطه ای جوابگو نیست. خوشبختانه در آخرین قیمت گذاری انجام شده 7 درصد نوسان قیمت در محدوده قیمت مصوب در اختیار استانداران قرار گرفته است که می توانند از آن استفاده کنند. البته معتقدم که این دامنه باید بیشترباشد تا بتوان بازار را بهترمدیریت نمود.

سوال: در بخشی از صحبتهایتان به موضع نهاده ها اشاره کردید و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد. اولین موضوعی که امروز در بحث نهاده ها به گوش می رسد موضوع وجود انحصار در واردات نهاده های دامی است. آیا در بخش واردات نهاده های دامی انحصار وجود دارد؟

فرآیند ثبت سفارش وگردش کار مربوط به واردات برعهده وزارت صمت بوده است. اما چیزی که به ما گزارش می دهند این است که افراد و گروه های زیادی در مقوله واردات نهاده های دامی مشارکت دارند. طبیعی است که تعدادی هم در این بازار سهم بیشتری داشته باشند. بر اساس اطلاعات موجود، در کشور ما بیش از 100 واردکننده و یا حتی بیشتر، برای واردات نهاده های دامی فعالیت داشته و ثبت سفارش انجام داده اند. اما اینکه یکی می تواند کشتی 60 هزار تنی از جنوب کشور وارد کند یا واردکننده دیگری از شمال کشور کشتی های کوچکتر 3-2 هزار تنی وارد می کند بستگی به توانمندی و قدرت رقابت در بازار دارد وگرنه محدودیت قانونی برای میزان واردات شرکت ها وجود ندارد.

اما در خصوص شرکت پشتیبانی امور دام شرایط کمی فرق دارد. مسئولیت تامین ذخایر احتیاطی یا همان ذخایر استراتژیک کشور بر عهده این شرکت است و نمی تواند منتظر بازار باشد و ببیند بخش خصوصی نهاده وارد می کند یا خیر. زیرا به آنها تکلیف شده که باید یک میلیون تن کنجاله سویا، 1.5 میلیون تن ذرت و700 هزار تن جو داشته باشد و در صورت نیاز و کمبود در بازار باید وارد عمل شوند. در همین چند ماه اخیر اگر شرکت پشتیبانی امور دام نبود صنعت دام و طیور کشور نابود شده بود. ما هم معتقیدم ای کاش بخش خصوصی نهاده ها را وارد می کرد تا نیاز کشور برطرف شود اما حالا که بر اساس اطلاعات گمرک نهاده کمتر وارد شده، نمی شود منتظر ماند تا بخش خصوصی هر وقت خواست و توانست نهاده ها را وارد کشور کند.

 

سوال: آقای دکتر! همین الان هم موضوع این است که شرکت پشتیبانی امور دام ارز بیشتری برای واردات کنجاله گرفته و کمتر توانسته کنجاله وارد کند و بخشی از کمبود کنجاله سویا در بازار ناشی از همین مورد است.

به نکته مهمی اشاره کردید و باید به طور شفاف این موضوع روشنگری شود. ببینید ما یک دانه سویا داریم و یک کنجاله سویا که هر دو برای ما مهم است. میزان واردات دانه سویا برای ما مهم است چون بعد از روغنکشی حدود 78 درصد آن به کنجاله سویا تبدیل می شود. اما عملا شاهدیم که از ابتدای سال تا کنون، مجموع کنجاله سویای استحصالی از واردات دانه سویا و کنجاله سویا کاهش یافته است. در ابتدای سال برنامه ریزی های لازم برای واردات و تامین ماهانه 350 هزار تن کنجاله سویا در کشور انجام شده است اما عملا کاهش واردات اینها باعث شد تا درشش ماهه نخست امسال و حتی تا آبان ماه حدود 52 درصد نیاز کنجاله سویای کشور تامین شود. نکته مهم این است که اعداد مورد نظر مربوط به خروجی کنجاله و دانه از گمرک است و ربطی به میزان ثبت سفارش وحتی تامین ارز ندارد.

 

سوال: اما عملا آمارها نشان می دهد که شرکت پشتیبانی امور دام بیشترین تامین ارز را برای واردات کنجاله سویا داشته اما نتوانسته بخش مهمی از کنجاله سویا را وارد کشور کند.

به هیچ وجه اینگونه نیست. من گفتم که اگر شرکت پشتیبانی امور دام نبود صنایع دام وطیور کشور نابود می شد. دلیل اصلی جو سازی و ناراحتی از شرکت پشتیبانی امور دام این است که دوست داشتند رقیبی به اسم پشتیبانی امور دام نبود تا هر کاری می خواستند انجام دهند. اگر شرکت پشتیبانی امور دام نبود 18 هزار تومان که سهل است قیمت کنجاله سویا را 28 هزار تومان می کردند. با وجود این شرکت وعرضه چند صد هزار تن کنجاله، قیمت کنجاله را چندین برابر کردند و اگر این شرکت نبود و آنها در بازار جولان می دادند. اصلا اینگونه نیست که شرکت پشتیبانی امور دام ارز را گرفته و کنجاله نیاورده است. برای بررسی دقیق تر هم پیشنهاد می کنم به طور اختصاصی و دقیق با آقای طلایی مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام مصاحبه ای داشته باشید تا آمار دقیق میزان ثبت سفارش، تامین ارز، واردات و همچنین توزیع کنجاله سویا مشخص شود.

 

سوال: یکی از پیشنهادهایی که مطرح می شود این است که دولت به جای واردات کنجاله و روغن خام، دانه های روغنی وارد کند و از همین محل ضمن ایجاد ارزش افزوده در کشور، ذخایر مورد نیاز در زمینه روغن خام و کنجاله هم تامین شود.

این پیشنهاد خوب و قابل توجهی است اما شرکت پشتیبانی امور دام در این زمینه مجوزی ندارد و شورای عالی امنیت ملی که کارها را تکلیف می کند چنین مجوزی را تا کنون نداده است. ضمن اینکه باید بدانیم که کنجاله وارداتی مستقیما وارد بازار می شود اما دانه روغنی باید ابتدا به کارخانه روغنکشی برود و طی یک فرآیندی به کنجاله تبدیل شود که شرایط خاص خودش را دارد.

 

سوال: در مورد کنجاله سویا گفتید که حدودا نیمی از نیاز کشور تامین شده و طبیعی است که افزایش قیمت و بازار سیاه هم داشته باشیم اما در مورد ذرت که واردات آن در سال جاری در مقایسه با سال گذشته نیز افزایش یافته است چرا شاهد گرانفروشی و نوسان در بازار بودیم؟

این موضوع هم یکی از آن حرف های غیرکارشناسی است که مطرح می شود.

نکته اول اینکه تمام ذرتی که وارد کشور شده در سامانه بازارگاه عرضه نشده است و بخشی را به اسم پیش فروش فروختند و بخشی را هم بلاتکلیف نگه داشتند و یا مصرف کردند.

باید همه بدانند که سامانه بازارگاه یک سامانه حسابداری ملی است و هیچ کالایی در آن گم نمی شود. نه چیزی خودش تولید می کند و نه چیزی که در اختیارش می گذارند کم می کند. یعنی اگر هزار تن سویا به آن وارد شود هزار تن نیز توزیع می شود و چیزی به نام انبار و .. در بازارگاه وجود ندارد. در این سامانه همه چیز مشخص و شفاف است و معلوم می شود چه کسی وارد کرده و به چه کسی، چه میزان و در چه زمانی فروخته است.

من وقتی کار سامانه بازار گاه را می بینم بسیار خوشحال شده و به تمام دست­اندرکاران آن دست مریزاد می­گویم. از طریق این سامانه جلوی خیلی ها را گرفته ایم و وقتی می بینم عده ای از آن ناراحتند و علیه آن صحبت کرده و به ناحق جوسازی می کنند متوجه می شوم که به هدف زده ایم. دیگر با این سامانه نمی توانند هر کاری می خواهند انجام دهند چون گرم به گرم نهاده ها در آن ثبت می شود و تراکنش مالی و حتی حمل آن نیز مشخص است.

مدتهاست که دیگر کسی صحبت از پشت بارنامه، روباری، زود بار شو، پیش فروش، پس فروش، عدم ایفای تعهد وارد کننده ... نمی کند. تا همین سال گذشته مرغدارها اظهار ناراحتی می کردند که مثلاً چهار ماه یک شرکتی پول مرغدار را گرفته و وجه بیشتری هم درخواست کرده اما هنوز بار را تحویل نمی دهد. ما اینها را جمع کردیم. ناراحتی ها از اینهاست.

ماهانه 350 هزار تن کنجاله باید مصرف شود شما فکر کنید که اگر فقط هزار تن یعنی یک میلیون کیلوگرم آن در بازار سیاه نشت پیدا کند و مثلاً کیلویی 12 هزار تومان بیشتر فروش برود، ببینید چه عدد بزرگی می شود. پس حق دارند برای تخریب بازارگاه همه کار کنند و آه و ناله سر دهند و علیه بازارگاه جو سازی کنند.

 

سوال: اما همین آمار نشان می دهد که واردات ذرت در مقایسه با سال قبل افزایش داشته است.

مقایسه واردات ذرت در سال جاری با سال گذشته به طور کلی غلط است چون در سال گذشته نیز مشکل کمبود ذرت وجود داشت و از آذرماه سال گذشته تا اوایل اردیبهشت ماه امسال کمبود ذرت زیاد شده و قیمت ها سربه فلک کشیده بود. سال 98 نمی تواند ملاک مصرف ذرت در کشور باشد. ملاک واقعی مصرف ذرت همین آمارهایی است که ارائه کردم.

موضوع بعدی در خصوص دلایل کمبود ذرت بحث پیش فروش است و همین الان هم در راهرو افرادی هستند که می گویند ما ذرت را در ماه های اول سال پیش فروش کرده ایم در صورتی که کسی حق نداشته پیش فروش انجام دهد. ذرت با ارز دولتی وارد شده و کسی نمی تواند برای آن تصمیم بگیرد و واردکننده ها تنها مباشر بودند و باید کالا را تحویل دولت بدهند و اجازه ندارند آن را مستقیما بفروشند. خوشبختانه در مورد کنجاله سویا این اتفاق نیفتاده است اما در مورد ذرت و جو این اتفاق افتاده است. قبلا هم اعلام شده و الان هم مجددا تاکید می کنم که پیش فروش نهاده ها به هیچ عنوان مورد قبول وزارت جهاد کشاورزی نیست و با آن برخورد می شود.

 

سوال: برخی ها می گویند که شرکت پشتیبانی امور دام نهاده ها را در سامانه بازارگاه عرضه نمی کند و به نوعی تافته جدا بافته است؟ دلیل این امر چیست؟

واقعیت این است که شرکت پشتیبانی امور دام هم ملزم است که نهاده ها را در سامانه عرضه کند یعنی به طور کلی همه نهاده های کشور باید در سامانه بازارگاه عرضه شود. اما وقتی بخش خصوصی به اندازه کافی نهاده وارد کشور کند ما از پشتیبانی امور دام کالا نمی گیریم چون موجودی پشتیبانی امور دام ذخایر احتیاطی است و فقط در صورت کمبود از موجودی پشتیبانی امور دام استفاده می کنیم.

مطمئن باشید وقتی سیستم حسابداری به عنوان بازارگاه در کشور وجود دارد هیچکس نمی تواند تخلف کند و هر کسی هم که تخلف کند و نهاده را خارج از سامانه عرضه کند دستش رو می شود. ما غیر از بازارگاه هیچ عرضه دیگری را تایید نمی کنیم.

 

سوال: یکی دیگر از انتقادها مربوط به عملکرد سامانه بازارگاه در مورد تحویل بار است به طوری که برخی واردکننده ها می گویند حدود 20 روز طول می کشد که بار فروش رفته را تحویل دهند. مشکل از کجاست؟

ما انتظارمان از فروشنده این است که نهاده خریداری شده توسط دامدار یا مرغدار که اصطلاحا به آن بهره بردار می گوییم به سرعت حمل شود اما این اتفاق نمی افتد.

هر نهاده ای که وارد کشور شود و به سامانه اعلام شود حداکثر طی یک هفته تا 10 روز در سامانه فروخته می شود و هر واردکننده ای که می گوید زمانی بیشتر از این طول کشیده است بیاید و به معاونت امور دام اعلام کند تا اگر مشکلی هست بررسی شده و برطرف شود.

 

سوال: واردکننده ها می گویند آدرس ها و کدهای پستی در سامانه یا وجود ندارد و یا غلط است و با سایر سامانه ها همخوانی ندارد و همین امر منجر شده تا بارها دیر تحویل شود.

تمام مرغدارها و دامدارها در سامانه آدرس دارند و هیچکس بدون آدرس و کدپستی نیست. امکان دارد تعداد اندکی ادرس ها اشتباه باشد که باید اصلاح شود اما این دلیل نمی شود که بگویند کل سامانه ایراد دارد و بار را دیر تحویل بدهند. دقت داشته باشید اگر آدرس اشتباه باشد و جای دیگری تحویل داده شود این تقلب است. اگر موردی هم به ما گزارش شود با آن برخورد می کنیم و جلوی خرید آنها را می گیریم. به نظر من چنین چیزی در سامانه نداریم و انتظار من این است که واردکننده با سرعت بیشتر بار را حمل کرده و تحویل دهد.

خبر مهم در این زمینه این است که به زودی مکانیزم معاملات سامانه تغییر می کند و مطابق این تغییرات تا موقعی که بار حمل نشود، وجه آن درحساب واسط می ماند و بعد از حمل به حساب عرضه کننده واریز می شود.

هنوز این تغییرات اجرا نشده بعضی ها با آن مخالفت می کنند چون به نظر می رسد فروشنده ها دوست دارند پول خریدار نهاده در حسابشان باشد و هر وقت خواستند بار را حمل کنند. در صورتی که ما می گوییم طبق تغییرات جدید، پول موقع خرید از حساب مرغدار و دامدار کسر شود و پس از حمل به حساب فروشنده واریز شود تا با این شیوه زمان حمل و رسیدن نهاده به  دست مرغدار و دامدار کاهش یابد.

 

سوال: به نظر می رسد یکی از مشکلاتی که در خصوص سامانه بازارگاه همچنان پابرجاست عدم اتصال سامانه بازارگاه به کشتارگاه ها می باشد. عده ای معتقدند که تا وقتی این مورد رفع نشود همچنان شاهد خواهیم بود که جوجه ها خفه یا معدوم شوند و یا جابجایی و فروش دوباره جوجه اتفاق بیفتد وعملا نهاده ها وارد بازار آزاد شوند. این مشکل چرا بر طرف نمی شود؟

اول باید عرض کنم که ممکن است عده بسیار معدودی از مرغدارها این تخلف را  انجام داده باشند اما مرغدار جنایتکار نیست که به خاطر منافع زودگذرش جوجه را از بین ببرد ونهاده آن را در بازار سیاه بفروشد. ما به همه دستگاه ها از جمله دستگاه های نظارتی هم اعلام کرده ایم که هر کسی مدعی چنین چیزی است به ما اعلام کند تا با آن برخورد شود. پتانسیل این کار وجود دارد اما سوال اینجاست که اگر اینگونه است پس اینهمه مرغ عرضه شده در کشور کجا تولید می شود؟ اینهمه شیر کجا تولید می شود؟ اگر جوجه کشی شده پس چرا الان قیمت مرغ کاهش یافته؟

 

سوال: مابه التفاوت قیمت نهاده ها خیلی زیاد است حتی از تولید و فروش گوشت مرغ نیز سود بیشتری دارد.

اینکه سود فروش در بازار آزاد بیشتر است فقط به ذهن من و شما که نمی رسد به ذهن همه می رسد و همه اقتصاد را متوجه می شوند و منافعشان را می شناسند. اگر اینگونه که شما می فرمایید باشد پس اینهمه تولید از کجا می آید؟ یا اینکه همه یکباره دست از جنایت کشیدند؟! این حرفها نیست و اینها اجحاف در حق مرغداران و دامداران و تولیدکنندگان است. البته من تخلف موردی را انکار نمی کنم و باید با آن به شدت برخورد کرد.

اما در مورد سوال شما در خصوص وصل شدن بازارگاه به کشتارگاه ها مقوله کمی پیچیده است که در صدد حل مشکلات هستیم.

در حال حاضر نیز مرغداران در همه استانها متعهد شدند که متناسب با نهاده دریافتی، مرغ و تخم مرغ هایشان را به قیمت مصوب به تنظیم بازار استان که زیر نظر استانداران فعالیت می کند تحویل دهند. درهمین مدت نیز با این مکانیزم و با کار جهادی که در وزارت جهاد کشاورزی انجام شد توانستیم بازار مرغ را متعادل کنیم.

 

سامانه بازارگاه پیچیدگی های زیادی دارد و باید در یک گفت و گوی دیگر و به طور مفصل در مورد ویژگی ها و نحوه عملکردش بحث کنیم. در همین سامانه وقتی دقیق می شویم می بینیم از یک طرف تشکل های ملی می خواهند حضور داشته باشند از طرفی دیگر تشکل های استانی وحتی شهرستانی و نکته حایز اهمیت اینکه خود مرغدار ها هم مستقیما حضور دارند و همین امر نیازمند تدبیر مناسب است تا منافع خاصی نصیب کسی نشود و یا حقی ضایع نگردد.

ما داریم تلاش می کنیم که کارها سیستماتیک پیش برود و در حال حاضر مرغدار ها می تواند مستقیما نهاده مورد نیازشان را با توجه به کد یکتای خودشان خرید کنند. حالا هر مرغداری با در نظر گرفتن شرایطش می تواند هم مستقیما خرید انجام دهد و یا از طریق تشکل مربوطه اقدام به خرید کند. در صدد آن هستیم که مرغداران و دامدارن بتوانند خرید خورا ک مورد نیاز خود را از کارخانجات خوراک دام وطیور نیز انجام دهند و غذای آماده تحویل بگیرند.

 

سوال: آقای دکتر وضعیت مرغ و تخم مرغ تا پایان سال و بازار شب عید را چگونه ارزیابی می کنید؟

در صورتی که روند کنونی تامین نهاده ها ادامه داشته باشد من یقین دارم که بازار مرغ و تخم مرغ از ثبات مناسبی برخوردار خواهد بود ومشکلی برای تنظیم بازار شب عید در زمینه مرغ و تخم مرغ نخواهیم داشت.

 

سوال: افزایش قیمتی هم در زمینه مرغ و تخم مرغ نخواهیم داشت؟

واقعیت این است که همین الان قیمت کنجاله و ذرت رسما و به صورت قانونی افزایش یافته است و قیمت دیگرعوامل موثر بر قیمت مرغ و تخم مرغ نظیر حمل و نقل وحتی واکسن هم افزایش یافته است. در حال مذاکره و تعامل با سازمان حمایت هستیم که قیمت ها اصلاح شود اما هنوزنهایی نشده است.

 

سوال: یکی از نقدهای مهم به وزارت جهاد کشاورزی در خصوص سیاست حمایتی آن وزارتخانه از دامداران در زمینه افزایش قیمت شیرخام و حمایت از صادرات شیرخشک است و معتقدند سیاست های اشتباه وزارت جهاد کشاورزی باعث شده قیمت شیرخام و به تبع آن محصولات لبنی افزایش چشمگیری داشته باشد و با توجه به افزایش قیمت ها و کاهش قدرت خرید مردم، مصرف شیر و لبنیات کاهش یابد و عملا شاهد صادرات و یا افزایش قاچاق شیرخشک باشیم. نظرشما در این زمینه چیست؟

قاچاق شیرخشک یا هر کالای دیگری مورد تایید و خدای نکرده حمایت هیچکس نیست اما باید بدانیم دلیل قاچاق یک کالا چیست. به نظرمن مهم ترین دلیل قاچاق شیرخشک چند نرخی بودن ارز است و اختلاف زیاد نرخ ارز باعث شده تا سود قاچاق برای قاچاقچی دلچسب باشد واین موضع ربطی به سیاست های وزارت جهاد کشاورزی در زمینه حمایت از دامداران ندارد.

سیاست وزارت جهاد کشاورزی به طور کلی حمایت ازافزایش تولید است. یعنی معتقدیم که برای افزایش سلامت و امنیت غذایی جامعه باید همه تولیدات از جمله تولید شیرخام افزایش یابد. من برخلاف بسیاری از افراد، هیچ گونه تقابلی با صنایع لبنی ندارم. خودشان هم در جلسات دیده اند که ما هیچ تقابلی با آنها نداریم چون معتقدیم که امکان ندارد تولید شیرخام افزایش یابد در حالی که صنایع لبنی توان و آمادگی جذب آن را نداشته باشند زیرا هر دو صنعت مکمل یکدیگر هستند.

ببینید با اجرای سیاست های وزارت جهاد کشاورزی دو دستاورد مهم در کشور به دست آمد. یکی خودکفایی در تولید کره حیوانی بود. سالها ما می گفتیم که امکان خودکفایی در تولید کره وجود دارد اما کسی به آن باور نداشت و شاهد بودیم سالانه حدود 300 میلیون دلار ارز برای واردات کره از کشور خارج می شود. اما حالا علاوه بر رونق دامداری و صنایع لبنی، از خروج ارز نیز جلوگیری شده است. حالا شاید عده ای معتقد باشند که افزایش قیمت کره به مصرف کننده آسیب می زند که معتقدم برای حل این مشکل دولت می تواند سیاست حمایتی و جبرانی در نظر بگیرد. اما سرکوب قیمت ها تنها منجر به کاهش تولید و در نتیجه افزایش واردات و مانعی برای توسعه صنعت می شود.

نکته ای هم که در مورد صادرات شیرخشک وجود داشت این بود که می گفتند بگذارید محصولات لبنی بدون هیچگونه محدودیتی صادر شود اما صادرات شیرخشک سرکوب شود و ما با این موضوع مخالف بودیم. چون معتقدیم همه این کالاها محصولات لبنی است و باید با یک چشم به آنها دیده شود.

 

سوال: برخی از فعالان صنایع لبنی اعلام کردند که بجای صادرات شیرخشک و سهمیه بندی آن، شیرخشک موجود را به کارخانجات لبنی بفروشند تا در مواقعی از سال مورد استفاده قرار بگیرد و به جای ارزان فروشی در صادرات و از بین رفتن بازارهای صادراتی، شیرخشک با مکانیزم بهتری صادر شود.

ما هیچ مشکلی با خرید شیرخشک توسط کارخانجات لبنی نداریم و از آن استقبال می کنیم. در خصوص سهمیه بندی و صادرات هم ما با خود تشکل های لبنی برای حل معضل انبار شدن 50 هزار تن شیرخشک جلسه گذاشتیم و سهمیه های صادراتی را مشخص کردیم. ما که مخالف خرید کارخانجات نبودیم. خود صنایع لبنی گفتند که این میزان دیگر مصرف داخلی ندارد و باید صادر شود.

من به شدت از ایجاد و توسعه بازارهای صادراتی حمایت می کنم ولی معتقدم نباید بین صادرات شیرخشک، خامه و سایر محصولات لبنی تبعیض قائل شد.

دستاورد دیگر اجرای سیاست های وزارت جهاد کشاورزی، تامین نیاز کشور در زمینه گوشت قرمز بود به طوری که در حال حاضر قیمت تمام شده گوشت گوساله منجمد وارداتی حدود 130-120 هزار تومان است در صورتی که هیچ وقت میانگین قیمت گوشت گرم و درجه یک ایرانی این رقم نمی شود و این نشان می دهد که سال ها سرکوب در این صنعت اتفاق افتاده و به طوری که سال ها می گفتند که تولید گوشت قرمز در کشور اقتصادی نیست. این قیمت ها را با گوشت کشوری مانند برزیل مقایسه می کنند که بزرگترین تولیدکننده گوشت گوساله جهان است و ما داریم با آنها در قیمت ها رقابت می کنیم و ارز مصرفی برای واردات گوشت و تولید داخل هردو نیمایی است و شاهد کاهش واردات گوشت به کشور هستیم.

 

 

 

 
کد خبر c70b1dc8ad5c4f6db97fe4d46134c98b

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 14 =